„Architectus mundi” – nabytek muzealny

Tadeusz Boruta „Architectus mundi” 1998, olej na płótnie, 135 x 110 cm

„Architectus Mundi” jest dziełem komplementarnym względem obrazów Tadeusza Boruty „Otwarcie piątej pieczęci (wg. Ap 6, 9-11) z lat 1991-92 a w szczególności „Poszukiwanie formy na Polonię” z 2000 r., zakupionych w roku 2023 z do zbiorów Muzeum Okręgowego w Rzeszowie ze środków finansowych Województwa Podkarpackiego.

„Architectus mundi”, 1998, to pierwszy i najważniejszy obraz z cyklu „Architectus mundi” w twórczości prof. Tadeusza Boruty. W dziele wprowadzony został nowy model ikonograficzny bazujący na ikonografii chrześcijańskiej, zwany w literaturze przedmiotu Creator mundi lub Architectus Mudi. W tym konkretnym przypadku za wzorzec posłużyła  miniatura z „Bible moralisée” zwanej również „Bible Historiée” lub „Bible Allégorisée” przedstawiająca „Boga jako architekta świata”, Paryż ok. 1220–1230.

Obraz ujmuje istotę symbolicznego, zagadnienia fenomenu autokreacji. Motyw ten powtórzony został przez Tadeusza Borutę wielokrotnie w obrazach namalowanych w kolejnych latach z cyklu „Polonia” tj., „Poszukiwanie formy na Polonię”, „Formy tradycji” oraz cyklu Architectus mundi np.: „Architectus mundi” (Narcyz), 2002 r. Zakupione płótno brało udział w najbardziej prestiżowych ekspozycjach organizowanych przez Muzea Narodowe oraz reprodukowany były w towarzyszących im katalogach i opracowaniach naukowych. 

Muzeum Okręgowe w Rzeszowie zakupiło dzieło do Galerii Sztuki Współczesnej dzięki środkom finansowym pochodzącym z budżetu Województwa Podkarpackiego.

Dorota Rucka-Marmaj

Kustosz w Dziale Sztuki