Pokolenie’80 (15 maja – 26 sierpnia 2012)
„POKOLENIE ’80 – Polityczny protest? Artystyczna kontestacja?
Wystawa sztuki niezależnej tworzonej przez artystów, których artystyczny debiut przypadł na lata 1980-89”
Czas trwania: 15.05 – 26.08.2012
Organizatorzy projektu: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie, Stowarzyszenie NZS 1980
Koncepcja merytoryczna: dr hab. prof. UR Tadeusz Boruta
Koordynator ze strony Muzeum: Dorota Rucka-Marmaj
Po sukcesie wystawy „POKOLENIE’80”, mającej miejsce na przełomie 2010/11 roku w krakowskim Muzeum Narodowym, rzeszowska publiczność będzie miała okazję zapoznać się bezpośrednio ze zjawiskiem jakim była bez wątpienia kultura niezależna. Warto wspomnieć, że podczas niespełna miesiąca wystawę w Krakowie zwiedziło ponad 5 tysięcy widzów a na łamach prasy ukazały się 64 recenzje.
Rozwinięciem wspomnianego projektu jest planowana ekspozycja w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie, na którą złoży się ponad 140 prac plastycznych, blisko 40 twórców, których dorobek pochodzi z takich ośrodków jak: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Muzeum Narodowego w Krakowie, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej, Galerii Patocka, Muzeum Sztuki w Łodzi, Centrum Rzeźby Polskiej w Oroński, Fundacji Egit, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Galerii Propaganda. Główny trzon ekspozycji stanowić będą dzieła użyczone przez samych twórców, na co dzień nie wystawiane a prezentowane okazjonalnie przy wystawach retrospektywnych.
Celem projektu POKOLENIE’80 jest ukazanie twórczości artystów rozpoczynających swą samodzielną, artystyczną drogę w latach 1980-89 w obszarze kultury niezależnej. Pokazane zostaną obrazy, rzeźby, plakaty, fotografie reprezentantów różnych nurtów artystycznych, szczególnie mocno manifestujących się w drugim obiegu. Dominować będzie malarstwo figuratystów krakowskich, warszawskiej Gruppy czy wrocławskiego Luxusu. Nie zabraknie udokumentowanych działań alternatywnych, ulicznych happeningów, w wyniku których wytworzyła się nowa poetyka i estetyka. Uatrakcyjnieniem wystawy, mającej przybliżyć klimat lat 80. będzie multimedialna prezentacja koncentrująca się na Bardach Solidarności jak i dla równowagi rocku niezależnym. Dopełnienie stanowić będą wywiady z twórcami tamtego okresu.
Pomysłodawca projektu prof. Tadeusz Boruta już w tytule zwraca uwagę na następujący problem. Parafrazując jego słowa, próbuje zastanowić się, na ile twórczość ta była politycznym protestem, a na ile artystyczną kontestacją? Poprzez tę prezentację zamierza analizować specyfikę artystycznej formy, języka i poruszanej tematyki w dziełach młodego wówczas pokolenia. Pragnie odpowiedzieć na pytania: jakie środki wyrazu były wspólne dla różnych dyscyplin sztuk a jakie zaznaczały się różnice? Czy cezura pokoleniowa wyznaczała też różnice tematyczne i formalne w stosunku do artystów starszych, którzy także uczestniczyli w Ruchu Kultury Niezależnej? Na ile samodzielna była ta twórczość i czy istniały jakieś specyficzne cechy ówczesnej sztuki polskiej w stosunku do sztuki innych krajów?
Wystawie towarzyszy katalog będący jednocześnie naukowym opracowaniem tematu oraz panel dyskusyjny.
Dorota Rucka-Marmaj
koordynator projektu