Autostradą w przeszłość (6 października – 31 grudnia 2011)

W latach 2005-2011 Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego prowadziła na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad  badania wykopaliskowe na stanowiskach zagrożonych zniszczeniem przez planowane i realizowane inwestycje drogowe (autostradę A4, drogę ekspresową S 19, obwodnice miast). Ogółem przebadano 83 stanowiska na łącznej powierzchni ponad 140 hektarów. Nigdy przedtem na obszarze południowo-wschodniej Polski (województwa podkarpackiego) tak dużych prac archeologicznych nie prowadzono. Wymagały one zaangażowania ogromnego wysiłku archeologów, którzy przywrócili nauce tysiące obiektów i zabytków ruchomych.
 
Wiele odkryć okazało się na tyle ważnych i spektakularnych, że postanowiono je jak najszybciej (badania na niektórych stanowiskach zakończono w ciągu ostatnich miesięcy) udostępnić szerokiej publiczności w formie wystawy. Po raz pierwszy prezentuje ona wybór najciekawszych zabytków od starszej epoki kamienia (paleolit) aż do czasów nowożytnych. Jednocześnie, zwraca uwagę na wiele zagadnień i problemów, których wcześniej nie znano. Znajdziemy tutaj np. zabytki z grobów z końca neolitu i wczesnej epoki brązu, ze słynnym już grobem „księcia” ze Szczytnej, czy też prezentację jedynej w tej części Polski,  neolitycznej, grobowej konstrukcji megalitycznej ze Skołoszowa. Uwagę zwracają też bogato wyposażone groby z innych okresów – wczesnej epoki żelaza (Dobkowice), okresu rzymskiego (Zamiechów), czy wczesnego średniowiecza (Boratyn). Inną grupą zabytków są znaleziska osadowe, które istotnie wzbogacają nasza wiedzę w zakresie zagospodarowania przestrzeni zamieszkiwanej przez człowieka w odległej przeszłości (np. wczesnośredniowieczna wieś   z Żyrakowa). W tej grupie z pewnością należy również wymienić prezentowane na wystawie studnie drewniane, w tym jedną z najstarszych z Terliczki, a także ceramikę i  liczne przedmioty codziennego użytku.